Debatteren is iets wat al op jonge leeftijd ontstaat. Een veelvoorkomend ‘debat’ was omstreeks het diner wanneer je bordje weer vol met groente lag. De kans is groot dat jij dat debat van je moeder hebt verloren, en net zo lang aan tafel hebt gezeten totdat je je groente had opgegeten. Maar waarom is groente nou eigenlijk zo goed voor ons en waarom moeten we inderdaad minimaal 500g groente per dag eten? We beantwoorden niet alleen deze vraag maar zullen ook concrete tips geven voor verschillende gezondheidsdoelen.
Heb je weinig energie? Eet meer groente!
Energie wordt aangemaakt via energiecentrales (mitochondriën) in je cellen. Mitochondriën bevinden zich met name in je spieren. Door het verbranden van koolhydraten, eiwitten en vetten komt adenosinetrifosfaat (ATP) vrij. In de mitochondriën vindt het grootste gedeelte van de verbranding plaats en daarmee het grootste gedeelte van de energieproductie. Voor deze energieproductie is zuurstof nodig.
De stofwisseling van de mitochondria is niet volledig efficiënt en normaal gesproken wordt ongeveer 1 tot 3% van de verbruikte zuurstof daar omgezet in schadelijke superoxide radicalen (vrije radicalen). Deze vrije radicalen zijn met name te vinden in dierlijke producten en kunnen veel schade aanrichten in je cellen en DNA, versnellen het verouderingsproces en kunnen een nadelige invloed hebben op de energieproductie. Om deze vrije radicalen te verwijderen heeft het lichaam antioxidanten nodig.
Antioxidanten zijn onder andere vitamine C & E en seleen. Groente zit vol met vitaminen en mineralen, waaronder de antioxidanten. De antioxidanten in groente helpen je lichaam om vrije radicalen uit je lichaam te verwijderen en zorgen daarmee voor een goede ondersteuning van de mitochondriën en de energieproductie. Van groente eten krijg je dus meer energie!
Eet deze groentes: (groene) bladgroente, avocado’s, olijven, artisjokken en broccoli.
Strakker in je vel door meer groente
Wanneer jouw doel is om strakker in je vel te zitten is het belangrijk dat je minder energie binnenkrijgt dan dat je verbruikt. Voor afvallen/cutten is het dus raadzaam om rekening te houden met portiegroottes. Het voordeel van groente is dat je hier vrijwel geen rekening mee hoeft te houden.
Groentes bevatten, in tegenstelling tot andere koolhydraatrijke producten, zeer weinig calorieën, en zitten daarnaast toch vol met vitaminen, mineralen en spoorelementen. Groente kan je dus blijven eten tot je vol zit. Vooral groene groentes zijn hier zeer geschikt voor. Dit komt omdat deze zeer weinig calorieën bevatten en toch vol zitten met voedingsstoffen die je energie metabolisme verbeteren. Daarnaast is het nodig om veel te kauwen bij groentes. Dit zorgt ervoor dat de afgifte van hormonen die je een verzadigd gevoel geven gestimuleerd worden.
Tegenwoordig is het heel makkelijk om zetmeelrijke producten zoals rijst en pasta te vervangen door een alternatief zoals bloemkoolrijst of courgette spaghetti. Zo krijg je meer groente en minder calorieën binnen. Makkelijk toch?
Eet meer groente bij pijnlijke gewrichten
Pijnlijke gewrichten zijn vaak het gevolg van ontstekingen in je lichaam. Deze ontstekingen zijn weer het gevolg van oxidatieve stress. Oxidatieve stress is een disbalans tussen biochemische processen (mitochondriën), en komt voort uit te weinig slaap, bewerkte voedingsmiddelen, zware (kracht)training en eiwitrijke voedingsmiddelen. Overmatige oxidatieve stress kan leiden tot schade aan cellen.
Hiermee willen we dus niet stellen dat krachttraining en eiwitrijke voedingsmiddelen ongezond zijn. Slechts wanneer er een disbalans is kan dit tot problemen leiden. Deze disbalans is vaak het gevolg van een ongezonde lifestyle (te weinig slaap, te veel stress) en een ongezond voedingspatroon (onvoldoende groente).
Eet deze groentes: boerenkool, snijbiet, zoete aardappelen, bieten, tomaten, avocado’s, olijven, knoflook, uien en gekleurde paprika’s.
Hou je darmen gezond met groente
Groente bevatten veel onverteerbare koolhydraten; voedingsvezels. Deze voedingsvezels helpen om afvalstoffen en overige irriterende stoffen voor je maag te verwijderen. Deze onverteerbare voedingsvezels geven ook volume aan de darminhoud. Volume zorgt voor de peristaltiek (darmbeweging) en daarmee voor een betere stoelgang.
Een ander belangrijk voordeel van groente is dat ze prebiotische voedingsvezels bevatten. (niet te verwarren met probiotica, welke levende bacteriën bevat). Prebiotische voedingsvezels helpen de darmbacteriën voedingsstoffen te produceren voor de gezonde bacteriën in je darmen, en zorgen daardoor voor een beter spijsverteringssysteem.
Eet deze groentes: groene bonen, aardperen, gekookte aardappelen en groene bananen.
Krijg sterkere botten door groente
Over het algemeen wordt vaak gedacht dat zuivel optimaal is voor sterke botten. Groente is echter vele malen effectiever voor het verkrijgen van sterke botten. Dit komt door de rijke hoeveelheid voedingsstoffen en antioxidanten.
Voor sterke botten zijn er verschillende voedingsstoffen nodig. Meestal is het geen calcium (waar zuivel rijk aan is) wat mensen tekort komen, maar vitamine K, kalium en magnesium. Deze vitaminen en mineralen zijn met name te vinden in gekleurde groente. Daarnaast is vitamine D nodig voor de opname van calcium.
Een ander belangrijk voordeel van groente ten opzichte van zuivel is dat groente alkalisch is. Groente helpt om de pH waarde van het bloed minder zuur te maken. Deze verzuring komt door granen, zuivel, dierlijke producten en stress.
Eet deze groentes: tomaten, bladgroente (met name spinazie) broccoli en groene bonen.
Heb je last van stress? Eet meer groente!
Stress, de meeste mensen hebben er wel eens last van. Stress en met name chronische stress is zeer slecht voor je gezondheid. Chronische stress zorgt voor een verhoogde kans op ziektes door meer ontstekingen in je lichaam. Dit kan resulteren in schade aan je cellen, plaque opbouw in je aderen, insulineresistentie en uiteindelijk diabetes type II.
Wanneer je lichaam in een stresstoestand verkeerd, worden ook allerlei vitamines en mineralen in je lichaam opgebruikt om stresshormonen aan te maken. Onder andere de voorraden vitamine C en magnesium worden flink aangebroken. Magnesium heb je onder andere nodig voor een goede nachtrust, het kalmeren van je zenuwstelsel en het ontspannen van je spieren. Vitamine C zorgt onder andere voor een versterkt immuunsysteem en helpt bij het metabolisme van het stresshormoon cortisol. Op het moment dat je minder magnesium in je systeem hebt, ben je ook weer vatbaarder voor stress en voor je het weet zit je in een vicieuze cirkel.
Wanneer je lichaamsvet wilt verliezen is het extra belangrijk om je stress te managen en voldoende groente te eten. Diverse onderzoeken hebben aangetoond dat het stresshormoon cortisol aanspoort om meer te eten en dan met name vetrijke en suikerrijke producten.
In groente zitten de essentiële vitaminen en mineralen die je lichaam niet zelf kan aanmaken. Deze vitaminen en mineralen helpen om je tegen stress te beschermen.
Eet deze groentes: paddenstoelen, (groene) bladgroente, pompoen, aardappelen, zoete aardappelen, bloemkool, rucola, groene bonen, paprika’s en broccoli.
Voorkom diabetes type II, eet groente!
Een ongezond voedingspatroon wat hoog is in suiker en laag is in vezels en eiwitten kan leiden tot insulineresistentie en op den duur tot diabetes type II. Dit is even kort door de bocht en er zijn veel meer factoren, maar we beperken ons nu even tot het gedeelte van groente.
Omdat groente laag is in suiker en hoog is in voedingsvezels, is het perfect voedsel voor het stabiliseren van je bloedsuiker. Het kost tijd om de cellulose vezels in groente af te breken. Dit zorgt ervoor dat er een langzame constante afgifte is van bloedsuiker voor energie. Daar komt nog bij dat de antioxidanten in groente het effect van geraffineerde koolhydraten op bloedsuiker verminderen. Door wat groente te eten bij brood of pasta kan dus al effect hebben op je bloedsuiker en insuline level.
Een goede tip is het eten van snijbieten. Deze bevatten anti-diabetes type II eigenschappen. Ze worden al in onder andere Turkije gebruikt om het bloedsuiker te stabiliseren en de insulinegevoeligheid te verhogen.
Kies voor gemak, kies voor groente!
Groente is gemakkelijk en natuurlijk. Vergeet al die termen zoals natuurlijk, gezond en hoog in vezels op al die kant en klare voedingsmiddelen. Groente doet deze termen wél eer aan. Groente is ook altijd makkelijk beschikbaar als tussendoortje/snack en kan gemakkelijk in een gerecht verwerkt worden.
Praktische tips zijn: bak een roerei met wat groente erin, eet wat reepjes paprika naast je bak kwark, of eet een bakje met snoepgroente als snack.
Hoe kan je het beste detoxen?
Detoxen is tegenwoordig behoorlijk hip. Denk bijvoorbeeld aan een sapkuur, waarbij je moet overleven op een paar magere fruitsapjes die super healthy schijnen te zijn. Maar om daadwerkelijk te detoxen is er wel wat meer nodig. Daar komt ook nog bij dat detoxen niet iets is wat je een keer per jaar zou moeten doen als je gezond wilt zijn. Detoxen is iets wat je elke dag zou moeten doen aangezien je lichaam continu afvalstoffen verwerkt.
Een goede detox is dus eigenlijk het ondersteunen van je leverfunctie en je afscheidingsorganen, oftewel je longen, nieren en darmen. Hoe ziet een goede detox er dus uit? Als eerste is het van belang om voldoende water te drinken. Daarnaast is het van belang om voedingstoffen binnen te krijgen die je leverfunctie stimuleren en je lichaam helpen om pesticiden en overtollige hormonen te elimineren. Groente is hier uitermate geschikt voor, met name wortelgroentes. Groente is dus je dagelijkse detox!
Eet deze groente: rapen, bieten, wortels, gember, radijsjes, uien, knoflook en paardenbloem.
Hoe zit het met groente en hormonen?
Oestrogeen, de meeste vrouwen zijn er wel bekend mee. Oestrogeen stimuleert de vrouwelijkheid, libido en vruchtbaarheid. Oestrogeen komt ook voor in het mannelijk lichaam. Bij mannen is het wat minder duidelijk welke functie oestrogeen heeft. Op het moment dat er te veel oestrogeen het lichaam zit, kan dat tot diverse gezondheidsproblemen leiden.
Bij vrouwen kan een overmatige oestrogeenspiegel leiden tot problemen met de menstruatie, stemmingswisselingen, hoofdpijn, libidoverlies, haaruitval, koude handen en voeten, slaapproblemen en het zorgt ervoor dat je makkelijker aankomt en moeilijker afvalt.
Bij mannen kan een overmatige oestrogeenspiegel leiden tot borstvorming, libidoverlies, meer vetvorming en het maakt het lastiger om spiermassa te kweken met trainen.
Een te hoge oestrogeenspiegel is dus voor niemand optimaal. Het kan zelfs leiden tot een verhoogd risico op (borst)kanker. Gelukkig is er een simpele manier om beschermd te worden tegen een overmatige oestrogeenspiegel. Het eten van voldoende groente verbetert je oestrogeen metabolisme. Met name de kruisbloemige groentes zijn hier zeer effectief voor.
Eet deze groentes: broccoli, bloemkool, rucola, kool, paksoi en spruitjes.
Verminder eenvoudig je lichaamsvet
Groente bevat, zoals eerder beschreven, veel vezels en onverteerbare koolhydraten. Dit zorgt ervoor dat groente meer vult dan geraffineerde koolhydraten. Daarnaast is groente erg laag in calorieën en toch erg vullend. Wanneer je veel groentes opneemt in je voedingspatroon, is het makkelijker om een tekort te hanteren en dat zonder een hongergevoel te hebben. Daar komt bij dat door onder andere de vezels in groente er minder grote pieken zijn in je bloedsuikerspiegel.
Eet deze groentes: spinazie, boerenkool, snijbiet, selderij, groene paprika’s, komkommers, bloemkool, asperges, uien en knoflook.
Groente als kickstart voor een betere gezondheid
Het eten van voldoende groente heeft niet alleen fysieke gezondheidsvoordelen, maar ook mentale. Niet alleen ga je lekkerder in je vel zitten als je je lichaam voorziet van de nutriënten die het nodig heeft (vitaminen, mineralen, vezels en vocht), het kan ook motiverend werken.
Diverse gedragsstudies hebben aangetoond dat wanneer je gezonder gaat eten, je ook sneller geneigd bent om een actievere leefstijl aan te nemen. Als jij de hele dag leeft op producten rijk aan snelle suikers en laag in vezels, krijg je te maken met energiepieken en energiedips. Over het algemeen zal je energielevel niet optimaal zijn om jezelf te motiveren om van de bank af te komen. Wanneer je veel groente toevoegt aan je voedingspatroon, heb je minder te maken met deze fluctuaties in je energielevel. Op deze manier heb je meer energie over om te bewegen.
Het eten van meer groente is makkelijk toepasbaar en het is een ideale eerste stap om je gezondheid te verbeteren. Probeer te variëren en het bij elke maaltijd te eten!
Mark Mesander
Eigenaar Energize Gym